Ung thư tuyến giáp: Dịch tễ, triệu chứng và chẩn đoán

Kính thưa quý vị cùng các bệnh nhân thân yêu của Viện Y học phóng xạ và U bướu Quân đội,

Hôm nay, Viện xin gửi tới quý vị những thông tin hữu ích về bệnh ung thư tuyến giáp (UTTG). Đây là chủ đề số 1 trong chuỗi bài viết phổ cập kiến thức về các bệnh lý ung thư thường gặp.

Trong bài viết này, chúng tôi sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về:
“Đặc điểm dịch tễ, triệu chứng lâm sàng và chẩn đoán ung thư tuyến giáp”.
Hy vọng sau khi đọc, quý vị sẽ có nhận thức đúng đắn, từ đó chủ động hơn trong việc phòng bệnh, phát hiện sớm và điều trị kịp thời.

1. Đặc điểm dịch tễ

Bạn có bao giờ tự hỏi: vì sao gần đây ngày càng nhiều người xung quanh mình mắc ung thư tuyến giáp?

Trên thực tế, tỉ lệ mắc UTTG đang tăng nhanh, đặc biệt ở nữ giới. Trước kia, UTTG là bệnh ít gặp, nhưng những năm gần đây đã nằm trong top 5 loại ung thư phổ biến nhất ở nữ giới, chỉ sau ung thư vú, phổi, đại trực tràng và cổ tử cung.

Theo thống kê GLOBOCAN 2018:

Có khoảng 560.000 ca mắc mới và 41.000 ca tử vong do UTTG trên toàn thế giới.
Đây là loại ung thư đứng thứ 9 trong số 10 bệnh ung thư phổ biến nhất.
Ở Mỹ, tỉ lệ mắc tăng 6,4% mỗi năm.
Tại Hàn Quốc, số ca mắc tăng gấp 15 lần trong 20 năm, chủ yếu nhờ phát hiện sớm qua siêu âm.

Nguyên nhân khiến tỷ lệ mắc tăng có thể do:

Ngành y tế được trang bị máy móc siêu âm hiện đại, giúp phát hiện các nhân rất nhỏ trong tuyến giáp.
Người dân ngày càng chủ động khám sức khỏe định kỳ, nhất là siêu âm tuyến giáp.

Mặc dù số ca mắc tăng, nhưng tỷ lệ tử vong không tăng tương ứng. Nguyên nhân là do UTTG được phát hiện sớm và có thể điều trị khỏi hoàn toàn nếu xử trí đúng cách.

2. Triệu chứng lâm sàng

Trong giai đoạn đầu, UTTG thường không có biểu hiện rõ ràng. Hầu hết bệnh nhân phát hiện bệnh khi:

Tình cờ soi gương thấy cổ to.
Sờ thấy khối u vùng cổ.
Qua khám sức khỏe định kỳ, siêu âm tuyến giáp.

Ở giai đoạn muộn, khi khối u phát triển và xâm lấn, có thể xuất hiện các dấu hiệu:

Nói khàn.
Nuốt nghẹn.
Khó thở.

3. Chẩn đoán ung thư tuyến giáp

3.1 Siêu âm tuyến giáp

Siêu âm là phương pháp đơn giản, nhanh chóng, chi phí thấp, giúp phát hiện hiệu quả các bất thường tại tuyến giáp.

Bác sĩ sẽ đánh giá:

Vị trí, kích thước, đặc điểm nhân giáp.
Khả năng di căn hạch cổ.
Phân loại nguy cơ theo TIRADS (nếu TIRADS 4–5 thì nguy cơ ung thư cao).

3.2 Chọc hút tế bào bằng kim nhỏ (FNA)

Là kỹ thuật có giá trị chẩn đoán cao, độ chính xác từ 90–95%.
Kết quả xét nghiệm có thể là:

Lành tính.
Ác tính.
Nghi ngờ (cần theo dõi thêm hoặc sinh thiết).

Đặc biệt, nếu phát hiện tế bào ung thư trong hạch cổ, thì chắc chắn là ung thư tuyến giáp.
Tỷ lệ âm tính giả rất thấp, dưới 5%.

4. Kiến nghị từ chuyên gia

Ung thư tuyến giáp là bệnh lý tuyến nội tiết thường gặp, đặc biệt ở nữ giới với tỷ lệ mắc cao gấp 3–4 lần so với nam.
Các dấu hiệu ban đầu dễ bỏ qua như: nuốt vướng, cảm giác có khối vùng cổ.

👉 Vì vậy, phụ nữ nên đặc biệt quan tâm đến việc siêu âm tuyến giáp định kỳ, từ 1–2 lần mỗi năm.
👉 Nếu đã phát hiện nhân tuyến giáp từ trước, cần theo dõi kích thước và làm FNA nếu cần thiết.